جوانان روستا ُ نسل فراموش شده

"جوانان  روستایی همچون دیگر جوانان، آینده خود را با دنیایی از آرزوها و امیدها آذین می بندد. اما آیا او حق ندارد از خود بپرسد چرا باید همچنان در آرزوی آینده ای بهتر بماند و استعدادها و توانمندی هایش به دست خزان سپرده نشوند. به راستی آیا او حق ندارد؟"

در عصر حاضر، دانش، اولین گام و نیروی جوان، اولین منبع برای پیشبرد اهداف توسعه ای در کشورها محسوب می شوند و به کارگیری مؤثر و کارآی جوانان در عرصه های مختلف سازندگی از بدیهیات در توسعه ملی به شمار می آید.

 سرمایه گذاری برای تربیت نسلی بالنده که مجهز به آگاهی و دانش روز باشند، نه تنها همانند سرمایه گذاری های مستقیم در بخش هایی مانند صنعت و کشاورزی است بلکه چه بسا که از اولویت و قدر و منزلتی بیشتر نسبت به سایر بخش ها برخوردار باشد.

در سال 1985 میلادی (سال جهانی جوانان) تقریبا 745 میلیون نفر از جوانان در کشورهای کمتر توسعه یافته زندگی می کرده اند. از این جمعیت بالغ بر 70 درصد یا به عبارتی 520 میلیون دختر و پسرِ جوان، در نواحی روستایی حضور داشته اند. اما کمتر از حضور و مشارکت این جمعیت خلاق و رو به رشد در عرصه های مختلف استفاده شده است چرا که نوعا درگیر مسائل و مشکلات دست و پاگیری بوده اند و همین امر سبب گردیده تا آنان نتوانند در صحنه های مورد علاقه کار و زندگی حضوری همه جانبه و موفق داشته باشند. حال آنکه جوانان  روستایی همچون دیگر جوانان، آینده خود را با دنیایی از آرزوها و امیدها آذین می بندد. اما آیا او حق ندارد از خود بپرسد چرا باید همچنان در آرزوی آینده ای بهتر بماند و استعدادها و توانمندی هایش به دست خزان سپرده نشوند. به راستی آیا او حق ندارد؟

بافت اجتماعی در روستاها معمولاً بر اساس نهاده های سنتی پایه گذاری می شود. این نهاده ها در طی قرون و روزگاران متمادی، معیارهای مشخص و خاصی را در محیط اجتماعی روستا به وجود می آورند که وفق طبیعت زندگی روستایی می باشد. بر این اساس تغییر محکمات که بر بنیاد سنت و آداب و رسوم قومی استوار می باشد، نیازمند زمانی طولانی و دراز است که همین با شتابزدگی ذاتی جوان و جوانی سازگاری نمی یابد و پسران و دختران جوان روستایی را در فرآیند رفتاری متفاوت با محیط زندگی خود قرار می دهد. جوان  روستایی هم می خواهد و هم حق دارد نقشی در جامعه محدود روستای خود داشته باشد و از ایستایی در تعیین و وزن ارزش اجتماعی خویش به تکاپو و حرکت برسد و این موضوعی است که جوان روستایی با توجه به تغییرات سریع زمانه به آن نیازمند است. در جهان کنونی، علم و دانش چنان حرکت رو به جلو و بالنده ای دارد که تقریبا هیچ کدام از عوامل اساسی زندگی، بدون دقت نظر و مطالعه به حال خود رها نمی شوند. امروزه هزاران رشته علمی، دمادم زندگی بشر را تغییر می دهند و دستاوردهای نو و جدیدی را به ارمغان می آورند. در چنین شرایطی چرا باید جوانان روستایی با موانع بسیاری در کار ساختن امروز و فرداهایشان باشند؟

 اهمیت توجه به این نسل روستایی نباید کمتر از توجه به جوانان شهری باشد. آنان نیز خواستار رشد و تکامل عواطف، امیال و گرایش ها و مهارت های اجتماعی شان می باشند و متأسفانه هنوز هم هستند روستاییانی و روستاهایی که معتقدند جوانانشان نیازی به درس و دانش نداشته و همان بهتر که اصلاً بی سواد بمانند! حال آنکه جوانان روستایی در ایفای نقش های متنوع شان، سهم بسزا و تعیین کننده ای در بهزیستی و توسعه معیشت روستایی دارند و رشد اینها تأثیر مستقیمی در توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور خواهد داشت.

با همسوسازی نیروهای مستعد و جوان می‌توان در اندک زمان نیروهای از دست رفته روستاها را بازگرداند و در راستای رشد و تعالی جبران خسران و از مهاجرت‌های بی‌رویه جلوگیری کرد.
ویژگی اصلی استفاده از توانایی‌های بومی هر منطقه در راستای توسعه کشاورزی و دامپروری خود روستا است تا برای جوانان روستایی ایجاد انگیزه شود و ایجاد این انگیزه کمک و حمایت سازمان‌ها و ادارات دولتی را می‌طلبد.
دید مشکلات و مسائل روستاییان از نزدیک و آگاهی از وضعیت آنها از راهکارهای بی‌نظیر است که می‌توان در حمایت و تشویق جوانان روستایی به دست آورد.

دستنا و شیرهای سنگی

    دستنا و شیرهای سنگی

شیر سنگی

   نماد فراموش شده

اگرگذرتان به قبرستان روستای دستنا خورده باشد  باقیمانده  آثاری از شیرهای سنگی در اندزه های مختلف را دیده اید. درگذشته این نمادها بطور کامل به چشم می خورد ولی دراثرگذر زمان و فرسایش و بعضا توسط  خود اهالی از بین رفته اند.برد شیر ،  سنگ شیر یا  سنگی به شکل شیر که مردمان بختیاری برای بزرگداشت دلیران بر مزارشان نصب میکردند . سنگ را به نحوی می تراشیدند که به خوبی در هیبت یک شیر کامل در آید .  اندازه سنگ شیر به جایگاه متوفی نزد بازماندگان بستگی دارد . گاه برای نوجوانان یا کودکانی هم که عزیز و مورد احترام بوده اند نیز سنگ شیر کوچکی ساخته می شد چه رسد به ریش سفیدان و بزرگان شیر معمولا در حال غرش است به طوری که دندانهای آن بر روی هم دیده می شود  و دم آن به یک سمت بدن چسبیده نقش می شود .  انتهای دست و پای سنگ شیر معمولا بر روی سطحی سنگی قرار دارد که برای سر پا ماندن شیر در دل خاک مدفون می شود .  دستها به شکل حراست و نگاهبانی به جلو کشیده اند . البته شیوه ی تراش سنگ شیر نزد طایفه های بزرگ بختیاری گاه تفاوتهای جزئی با هم دارد . کمر سنگ شیرهای منطقه ی هفت لنگ بختیاری از ابتدای پاها قوسی هنری دارد به شکلی که حدود شکم اثر تا حدودی بهتر نمایان می شود و نیز سر سنگ شیرهای هفت لنگ ها به اندازه ی سنگ شیر های منطقه ی چهارلنگ نشین گرد نیست . البته ممکن است شما خلاف این موارد را هم جاهایی دیده باشید که این آمیختگی و بی ریایی طوایف مختلف بختیاری را می رساند . بر روی تنه ی این اثر هنری ممکن است نقوش برجسته ی مختلفی نقش دهند . شمشیر ،  خنجر و گرز از قدیمی ترین نقوشی ست که بر روی سنگ شیر های قدیمی  دیده شده است . ترسیم  جریان شکار بصورتی کاملا مختصر نیز برخی جهات دیده می شود . در یک سو  چند پازن یا بز کوهی ویا گوزن که در حال چرا حک می شود و در سوی دیگر متوفی سوار بر اسب در حال شکار آنهاست .بعد از مرسوم شدن استفاده از اسلحه ی گرم نقش های جدیدی به ذهن سنگ شیر تراشان خطور کرد . نقش تپانچه و برنو که به شکلی زیبا بر پهلوی شیر حکاکی می شود . امروزه اما کمتر استادی را می توان یافت که هنوز به کار ساخت سنگ شیر همت گمارد . متاسفانه  بختیاری دیگر آن دیار گذشته نیست . سرزمینی که سنت ها و دلاورانش را ارج می نهاد و یاد آنها را همیشه عزیز می شمرد . امروز زن و مرد بختیاری به زندگی شهری با همه ی گرفتاری هایش داخل می شوند و دیگر رمقی برایشان نمی ماند که بخواهند از گذشته یادی بکنند . بزرگمردان بختیاری امروز در عرصه های مختلف اداره ی کشور فعالند .  ولی کمتر می توانند یادی از رویاهای افسانه ایی دیروز از خاطر بگذرانند . سنگ شیر تراش ها هم دیگر دل به کار نمی دهند که امروز اگر هم  قرار باشد سنگ شیری ساخته شود به شیوه ی ماشینی و با دستگاه های مختلف ساخته می شود . مطلب را با بیتی کوتاه به اتمام می رسانم :

به ایلی که مردان جنگی بُوَد        سر قبرشان شیر سنگی بُوَد

عکس - دستنا

عکس دستنا  

عکس دستنا   

عکس دستنا  

  

عکس دستنا

عکس هایی از دستنا

 عکس دستنا 

عکس دستنا (1)  

برای دیدن عکس ها به ادامه مطلب مراجعه فرمایید:

ادامه مطلب ...